Μάρκος (κεφ.Η, 32,33) «…και ευθέως διηνοίχθησαν αυτού αι ακοαί».
Το κοχλιακό εμφύτευμα αποτελεί μία από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις της ιατρικής και της βιοτεχνολογίας, την τελευταία 20ετία, γιατί δημιουργεί την αίσθηση της ακοής σε άτομα που ουδέποτε άκουσαν ή που έχασαν την ακοή τους στην μετέπειτα ζωή τους.
Πρόκειται για μία μικροηλεκτρονική συσκευή η οποία υποκαθιστά τα αισθητικά τριχωτά κύτταρα του οργάνου του Corti (δηλ. του αισθητηρίου οργάνου της ακοής) στον κοχλία του έσω ωτός.
Αυτή η πολύπλοκη μικροηλεκτρονική συσκευή τοποθετείται με λεπτή ωτοχειρουργική επέμβαση στο εσωτερικό του κοχλία και μεταδίδει τα ακουστικά μηνύματα υπό μορφή ηλεκτρικής ενέργειας κατευθείαν στις νευρικές ίνες του ακουστικού νεύρου, παρακάμπτοντας δηλαδή τον μη λειτουργούντα κοχλία.
Θεωρώ σκόπιμο να αποσαφηνιστεί από την αρχή ότι το κοχλιακό εμφύτευμα δεν αποτελεί ένα σύγχρονο ακουστικό βοήθημα, όπως λανθασμένα πολλοί πιστεύουν. Δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τα ακουστικά βαρηκοΐας και δεν απευθύνεται στα βαρήκοα άτομα. Απευθύνεται στα κωφά άτομα, είτε αυτά πάσχουν από συγγενή κώφωση είτε από μεταγενέστερη, αλλά πάντα κωφά και όχι βαρήκοα άτομα.
Το κοχλιακό εμφύτευμα αποτελείται από δύο βασικά μέρη, ένα εξωτερικό που τοποθετείται πίσω από το αυτί και ένα εσωτερικό (εμφυτευόμενο) που τοποθετείται με χειρουργική επέμβαση μέσα στο αυτί. Το εξωτερικό τμήμα αποτελείται από μία κεραία, ένα μικρόφωνο, έναν επεξεργαστή ομιλίας και ένα πομπό. Το εσωτερικό μέρος αποτελείται από τον δέκτη, τον μικροεπεξεργαστή των ηχητικών σημάτων και από μία σειρά (12-20) ενεργών ηλεκτροδίων .Η επικοινωνία του εσωτερικού (εμφυτευμένου), με το εξωτερικό μέρος, επιτυγχάνεται μέσω μαγνητικής επαγωγής του πομπού με τον δέκτη.
Πώς λειτουργεί το κοχλιακό εμφύτευμα;
Τα ηχητικά σήματα λαμβάνονται από το μικρόφωνο και μετατρέπονται σε ηλεκτρικό σήμα.
Το ηλεκτρικό σήμα μεταφέρεται στον επεξεργαστή ομιλίας, ο οποίος κωδικοποιεί το ηλεκτρικό σήμα σύμφωνα με μία συγκεκριμένη στρατηγική κωδικοποίησης. Το κωδικοποιημένο σήμα οδηγείται με καλώδιο στον πομπό, ο οποίος λαμβάνει το σήμα και το οδηγεί στον δέκτη του εμφυτεύματος.
Το εμφύτευμα αποκωδικοποιεί το σήμα και το οδηγεί στο ενεργό ηλεκτρόδιο, το οποίο διεγείρει το ακουστικό νεύρο. Οι νευρικοί παλμοί μεταφέρονται στον εγκέφαλο και γίνονται αντιληπτοί ως ακουστικό συμβάν.
Ενδείξεις εφαρμογής του κοχλιακού εμφυτεύματος :
1. Βαριά αμφιτερόπλευρη νευροαισθητήρια βαρηκοΐα (πρακτική κώφωση).
2. Η βαρηκοΐα να χρονολογείται από τουλάχιστον 6 μήνες.
3.Αποτυχημένη κάθε προσπάθεια χρήσης ακουστικού βαρηκοΐας, δηλ. κανένα ακουστικό όφελος.
Όσον αφορά τους ενήλικες πρέπει η έναρξη της κώφωσης να είναι μεταγλωσσική, δηλ. να έχει επέλθει η κώφωση μετά την απόκτηση καλής ομιλίας. Αυτό όμως δεν ισχύει για τα παιδιά, στα οποία η προγλωσσική ή συγγενής εμφάνιση της κώφωσης δεν αποτελεί αντένδειξη της τοποθέτησης κοχλιακού εμφυτεύματος.
Τα αίτια της παιδικής κώφωσης συνοπτικά είναι : συγγενής-κληρονομική κώφωση, ενδομήτρια κώφωση(από ερυθρά, μεταβολικά νοσήματα, ωτοτοξικά φάρμακα, κ.λ.π.), περιγενετική κώφωση (προωρότης, ασφυξία, ίκτερος, κ.α.), επίκτητη κώφωση (μηνιγγίτις, ιλαρά, παρωτίτις) και κώφωση ωτοτοξικής αιτιολογίας. Αντίστοιχα, τα αίτια κώφωσης σε ενήλικες είναι: οξεία κώφωση, τραύμα, ωτοσκλήρυνση, φλεγμονή, νόσος Meniere.
Πολύς λόγος γίνεται σχετικά με την καταλληλότερη ηλικία για την τοποθέτηση του κοχλιακού εμφυτεύματος. Αξίζει να σημειωθεί στο σημείο αυτό ότι η μακροχρόνια στέρηση του εγκεφάλου από ακουστικά μηνύματα προκαλεί εκφυλιστικές αλλοιώσεις της νευρικής ακουστικής οδού. Με την έγκαιρη εμφύτευση και τον συνεχή ερεθισμό της κεντρικής ακουστικής οδού με ακουστικές πληροφορίες οι εκφυλίσεις αυτές σταματούν ή αναστρέφονται. Το συμπέρασμα λοιπόν είναι ότι όσο νωρίτερα γίνεται η εμφύτευση τόσο καλύτερα αποτελέσματα έχουμε.
Τα μεγαλύτερα κέντρα του εξωτερικού συμφωνούν ότι η καταλληλότερη ηλικία είναι για μεν τα παιδιά τα 2-3 έτη, για δε τους ενήλικες αμέσως μετά την κώφωση.
Η κοχλιακή εμφύτευση δεν μια απλή χειρουργική υπόθεση. Είναι μία ομαδική υπόθεση και για την επιτυχία της είναι απαραίτητη η συνεργασία ομάδας ειδικών.
Η ομάδα αυτή αποτελείται από ειδικό γιατρό ΩΡΛ- Ακοολόγο, ειδικό ΩΡΛ-Ωτοχειρουργό, ειδικό τεχνολόγο, λογοπεδικό και ψυχολόγο.
Ιδιαίτερη σημασία έχει και η συμβολή του οικογενειακού περιβάλλοντος του παιδιού. Ο ρόλος των γονιών είναι καθοριστικής σημασίας για την εκπαίδευση του παιδιού μετά την επιτυχή τοποθέτηση του κοχλιακού εμφυτεύματος.
Η επιτυχία της όλης προσπάθειας εξαρτάται από τους εξής παράγοντες:
την διάρκεια της κώφωσης και την ύπαρξη ακουστικής μνήμης,
τον αριθμό των νευρικών ακουστικών απολήξεων που ακόμη λειτουργούν, πόσο κοντά θα τοποθετηθούν τα ηλεκτρόδια στις ακουστικές νευρικές απολήξεις, την θέληση του ασθενούς και την στήριξή του από την οικογένεια και το περιβάλλον του, την συχνότητα και την διάρκεια της εκπαίδευσης μετά την επέμβαση.
Τέλος να σημειώσω ότι παρά τα πολύ ευνοϊκά αποτελέσματα των κοχλιακών εμφυτευμάτων και την πολύ σημαντική προσφορά τους στη αντιμετώπιση της κώφωσης, η τεχνολογία τους βρίσκεται ακόμη στην αρχή. Είναι όμως βέβαιο ότι συνεχώς βελτιώνονται και ότι στο άμεσο μέλλον θα βελτιώσουν σημαντικά την αντίληψη των ήχων και της ομιλίας, ώστε η προσφορά τους να είναι ευκολότερη και σημαντικότερη.
Απώτερος στόχος παραμένει πάντα η απελευθέρωση των κωφών ατόμων από τον « άχαρο κόσμο της σιωπής» και η πλήρης ένταξή τους στη μαγεία των ήχων και της ακοής.
Έτσι ώστε να επιβεβαιωθεί το ρηθέν: «…και κωφοί ακούουσι» Ματθαίος (11:15).